Włosy pod lupą

Włosy to jeden z atrybutów kobiecości. Zadbane, odpowiednio obcięte są wizytówką prawdziwie eleganckiej kobiety. Co jednak zrobić, gdy pomimo naszych starań wypadają, łamią się, rozdwajają, nie chcą układać?

Człowiek ma około 300 tys. włosów, z których każdy żyje około trzech lat i rośnie 1 cm na miesiąc; potem wypada, a jego miejsce zastępuje nowy.

Na stan naszych włosów ogromny wpływ ma nie tylko odpowiednia pielęgnacja, ale przede wszystkim nasz styl życia i odżywiania się. Zacznijmy od jadłospisu. Ponieważ nigdy nie wiadomo dokładnie, jakiego składnika brakuje naszym włosom, dieta powinna być urozmaicona. Menu odpowiednie dla naszych włosów to takie, które obfituje w wapń, cynk, siarkę, magnez, żelazo, witaminy z grupy B, witaminę H, a także nienasycone kwasy tłuszczowe. Składniki te są odpowiedzialne za produkcję keratyny we włosach. Ich brak powoduje osłabienie struktury włosa i prowadzi do przesuszenia, a nawet przerzedzenia włosów. Podobne zjawisko może wywołać zły dobór preparatów pielęgnacyjnych i nieodpowiednie zabiegi np. niedokładne zmywanie szamponu, zbyt częste farbowanie, suszenie bardzo gorącym powietrzem. Niektóre momenty życia w sposób szczególny sprzyjają pogorszeniu kondycji włosów. Dzieje się tak m.in. po okresie ciąży, w wyniku stresu, złego odżywiania, bądź restrykcyjnych diet, a nawet nadmiernego korzystania ze słońca. Na gęstość i grubość włosów mają wpływ również pory roku: jesienią i wiosną należy o nie dbać w sposób szczególny.

Mieszki (cebulki) włosowe to maleńkie zagłębienia w skórze, z których wyrastają włosy. U ich podstawy znajdują się naczynia krwionośne. Odżywiają one korzeń włosa i w ten sposób umożliwiają jego wzrost.

Jak nakarmić włosy? Wiadomo jednak, że niemal na całej długości włos jest martwy. Aby wyrósł piękny i zdrowy, odpowiednie składniki muszą zostać dostarczone jeszcze w jego fazie wzrostu do cebulki włosowej. Dlatego, jeżeli chcemy zadbać o włosy kompleksowo, bądź mamy poważny problem: taki jak wypadanie, łamliwość, brak połysku musimy zadbać o włosy od "wewnątrz".

Jeśli masz problemy z włosami warto sięgnąć także po:

• chrzan, rzodkiewkę, kapustę, por lub czosnek, które dostarczą niezbędnej dawki siarki,
• płatki owsiane i razowe pieczywo gwarantujące konieczną porcję krzemu,
• mleko, buraki, orzechy i sezam uzupełnią niedobory wapnia,
• natkę pietruszki, wątróbkę, fasolę i zielony groszek, czyli prawdziwe "zagłębie" żelaza,
• śliwki, drożdże, groch i owoce czarnego bzu, w których jest dużo witamin z grupy B,
• soję, czarną porzeczkę i fasolę, bo znajdziesz w nich biotynę czyli witaminę H,
• kiełki zbóż, żółty ser, ziarna słonecznika i dynię, które zapewnią Twoim włosom odpowiednią ilość cynku,
• kaszę gryczaną, kakao i mak, bo są bogate w magnez

Gdy wypadają włosy

artykuł lek. med. Małgorzaty Lech

Zaburzenia hormonalne, niedożywienie, stosowanie niektórych leków, stresy to przyczyny powodujące ścieńczenie włosów i łysienie.

Nadmierne wypadanie włosów to jedna z najczęstszych przyczyn zgłaszania się pacjentów, przede wszystkim kobiet, do dermatologa.

Nierzadko jest to tylko subiektywne odczucie osoby zgłaszającej się do lekarza, gdyż dopiero utrata ponad 100 włosów dziennie jest niepokojącym objawem.

Dlaczego je tracimy?
Różne czynniki mogą powodować wypadanie włosów.

Przyczyną mechaniczną wypadania włosów u osoby dorosłej może być uczesanie wywołujące nadmierne napięcie włosów ("koński ogon", kok). W tych przypadkach zaleca się zmianę uczesania. Jeżeli dokona się tego odpowiednio wcześnie, włosy odrosną całkowicie. Zbyt późna interwencja spowoduje utrzymanie się trwałego wyłysienia wskutek zaniku mieszków.
Do wypadania włosów z przyczyn toksycznych dochodzi przede wszystkim w wyniku zatrucia, np. talem, arsenem, rtęcią. W przypadku zatrucia talem występują charakterystyczne zmiany w strukturze włosa widoczne w badaniu mikroskopowym. Łysienie pojawia się po ok. 2 tygodniach po spożyciu trucizny, utrata włosów jest niemal całkowita, a odrost następuje po ok. 6-8 tygodniach. Przy zatruciach leczenie pacjenta to przede wszystkim podanie antidotum i ratowanie życia chorego.
Nadmierne wypadanie włosów w trakcie trwania i po przebyciu chorób zakaźnych wywołane jest przede wszystkim gorączką, a także czynnikami toksycznymi i niedoborami pokarmowymi mogącymi się pojawić podczas choroby. Wzmożona utrata włosów występuje zwykle w 2-4 miesięcy po ustąpieniu gorączki. Włosy odrastają samoistnie. Jako środek wspomagający, podaje się preparaty wzmacniające i witaminy. Z łysieniem spotykamy się także w przebiegu kiły. Może ono mieć charakter rozlany lub ogniskowy. Oczywiście, kiła wymaga leczenia swoistego, które zwykle znacznie przyspiesza odrost włosów.
Choroby ogólnoustrojowe powodujące łysienie to np. toczeń rumieniowaty, ale także nadczynność i niedoczynność tarczycy. Leczenie takiej odmiany łysienia polega na leczeniu choroby podstawowej.
Łysienie polekowe wywołują m.in. leki cytostatyczne i immunosupresyjne stosowane obecnie nie tylko w schorzeniach nowotworowych (w dermatologii wykorzystuje się je np. w ciężkich odmianach łuszczycy, kolagenozach układowych, pęcherzycach). Łysienie może rozpocząć się już po 3 tygodniach stosowania leku. Po jego odstawieniu, a niekiedy mimo dalszego jego podawania następuje odrost włosów. Także leki przeciwtarczycowe, przeciwkrzepliwe czy też środki antykoncepcyjne mogą powodować wypadanie włosów. W przypadku środków antykoncepcyjnych odrost włosów następuje mimo ich dalszego stosowania.
Włosy mogą wypadać nadmiernie w przebiegu chorób skóry lub skóry głowy. Na przykład w grzybicy łysienie występuje zwykle w postaci plackowatych ognisk pozbawionych częściowo włosów (są one najczęściej ułamane). Leczenie polega na długotrwałym stosowaniu doustnie i miejscowo leków przeciwgrzybiczych.

Łysienie kobiet
U kobiet występuje łysienie androgenowe damskie (pojawia się rzadziej i na ogół po menopauzie) i łysienie rozlane.

Łysienie androgenowe uwarunkowane jest i hiperandrogenizmem (podwyższony poziom androgenów), i czynnikiem genetycznym. Utrata włosów następuje zwłaszcza w kątach czołowych i na szczycie głowy. Często towarzyszy mu nadmierne przetłuszczanie się skóry głowy. W przypadku stwierdzenia hiperandrogenizmu jest konieczna dalsza diagnostyka i leczenie endokrynologiczne.

W pozostałych przypadkach przypuszcza się, że mieszki włosowe są nadmiernie wrażliwe na androgeny znajdujące się na prawidłowym poziomie. Ta "nadwrażliwość" może być uwarunkowana genetycznie. Można tu stosować środki antykoncepcyjne o działaniu estrogenowym lub antyandrogenowym (np.: Diane 35). Zewnętrznie zaleca się preparaty z dodatkiem estrogenów (np.: Alpicort E) czy też Loxon lub Regaine (leczące łysienie u mężczyzn). Zarówno preparaty doustne, jak i do użytku zewnętrznego można stosować tylko pod ścisłą kontrolą dermatologa. Samodzielnie (w razie stwierdzenia łojotoku) wypróbować można Seboren lub Seboradin - obniżają produkcję łoju.

Łysienie rozlane może być objawem różnych stanów chorobowych, np. obniżonego poziomu żelaza w surowicy krwi (czasami bez objawów niedokrwistości), nerwic, zaburzeń hormonalnych. U kobiet z predyspozycją rodzinną do łysienia czynnikami prowokującymi mogą być detergenty w szamponach, lakiery do włosów, farby do włosów. Schorzeniu temu dość często towarzyszy uczucie napięcia skóry głowy.

Leczenie rozlanego łysienia kobiet polega przede wszystkim na wykluczeniu innych schorzeń, co wymaga wykonania badań dodatkowych. Następnie wypróbować można środki antykoncepcyjne (jak w łysieniu androgenowym). W przypadku uczucia napięcia skóry głowy zaleca się podawanie dużych dawek witaminy E. Miejscowo stosuje się wcieranie preparatów o działaniu drażniącym, często z dodatkiem sterydów (preparaty robione w aptekach na receptę, Alpicort, Neril tonik). We wszystkich przypadkach zaleca się zaniechanie farbowania i ondulowania włosów. Do mycia powinno używać się łagodnych szamponów bez barwników i substancji zapachowych (np.: Freederm PH Balance).

Każdy przypadek łysienia powinien być dokładnie zdiagnozowany, aby lekarz dermatolog, we współpracy z innymi specjalistami, mógł zalecić odpowiednie leczenie. Należy przy tym pamiętać, że w związku z charakterystycznym przebiegiem cyklu włosowego, odrost włosów nawet po skutecznej terapii następuje najwcześniej po 2-3 miesiącach od rozpoczęcia leczenia.

Czy wiesz, że

Epilacja (usuwanie) włosów zarówno mechaniczna, jak i chemiczna powoduje jedynie przejście mieszka włosowego z fazy spoczynku w fazę wzrostu.
Strzyżenie i golenie, powszechnie uznawane za nasilające porost włosów, w rzeczywistości nie mają na niego wpływu.
Trichotillomania - wyrywanie włosów jest odruchem psychopatycznym i występuje praktycznie tylko u dzieci neurotycznych.

Łysienie poporodowe
W czasie trwania ciąży wzrasta wydzielanie estrogenów, które hamują wypadanie włosów. Nagły spadek poziomu tych hormonów po porodzie, a także sam poród są przyczyną przejścia licznych mieszków w fazę katagenu. Rozlane przerzedzenie włosów pojawia się między 11. a 16. tygodniem po urodzeniu dziecka. Włosy odrastają samoistnie, bez leczenia, w ciągu 6 miesięcy.

Szkodzą włosom
Wypadanie włosów nasilają m.in. niektóre zaburzenia hormonalne dotyczące kory nadnerczy, tarczycy, przysadki, gruczołów płciowych. Łysienie i ścieńczenie włosów może być spowodowane niedożywieniem, a zwłaszcza niedoborami białkowymi, aminokwasowymi, jak też brakiem niektórych metali śladowych (np. żelaza lub cynku). Rola zaburzeń w odżywianiu jest w ostatnich czasach bardzo istotna ze względu na powszechną modę na odchudzanie się za pomocą "cudownych" diet bez konsultacji z lekarzem.

Niektóre typy łysienia mogą nasilać, a nawet wyzwalać stresy i urazy psychiczne. Szkodliwy wpływ ma też promieniowanie jonizujące. Odpowiednio wysoka dawka promieniowania (ok. 350 R) wywołuje utratę owłosienia po kilkunastu dniach. Włosy odrastają po 6 tygodniach. Dawka powodująca trwałe wyłysienie wynosi około 1500 R.

Szkodliwe czynniki zewnętrzne, takie jak farby do włosów, płyny do trwałej ondulacji itp. uszkadzają zwykle nie mieszek włosowy, a część włosa już wyrastającą z niego i znajdującą się powyżej powierzchni skóry, tzw. łodygę. Jej oceny dokonuje się podczas badania mikroskopowego.

Łysienie plackowate
Występuje przeważnie u mężczyzn i u dzieci, ale zdarza się też u kobiet. Pojawia się najczęściej w postaci charakterystycznych, plackowatych ognisk całkowicie pozbawionych włosów. Przyczyna schorzenia nie jest w pełni poznana. Prawdopodobnie choroba ma autoimmunologiczne lub genetyczne podłoże. Leczenie łysienia plackowatego jest zwykle wielomiesięczne i musi być prowadzone pod kontrolą lekarza. Stosuje się środki działające miejscowo i leki ogólnie wzmacniające (np. z zawartością mikroelementów).

Łupież

Łupież jest problemem, na który składa się wiele czynników takich jak:
dziedziczenie go, zła dieta, hormony i tak dalej. Podobnie wydzielanie łojowe, pot oraz wszelkie zanieczyszczenia sprzyjają mikrobowym zakażeniom, które przyczyniają się do powstania łupieżu.
Przede wszystkim myj swoje włosy często specjalnym szamponem przeciw łupieżowym. Nie chce tutaj podawać konkretnej nazwy, gdyż jest ich bardzo wiele i po krótkim czasie sama będziesz wiedziała, który najlepiej Ci odpowiada. Myjąc włosy uważnie masuj i wcieraj w nie szampon przez długi okres czasu. W ten sposób pozbędziesz się tego niechcianego problemu w kilka tygodni. Jeżeli łupież nie znika, a tym bardziej jeżeli jest tłusty i tkwi blisko przy skórze wybierz się do dobrego dermatologa, który pomoże Ci rozwiązać ten problem w inny bardziej odpowiedni dla Ciebie sposób.

Wydrukuj stronę